عسل ضد هیلکوباکتر
اگر دچار زخم معده شدهاید، عسل بخورید
هلیکوباکترپیلوری یک باکتری گرم منفی است که محل اصلی زندگی آن جدار معده میباشد. این باکتری با مکانیسمهای خاصی میتواند در محیط اسیدی معده زنده بماند که به وسیله همین مکانیسمها به جدار معده آسیب میرساند. این باکتری میتواند هم از طریق طبیعی و هم از طریق سیستم ایمنی و تولید سیتوکینهای خاص باعث ایجاد التهاب معده شود. در کشور ما شیوع این عفونت حدود 80 درصد (در افراد بزرگسال) میباشد و حدود 15-10درصد از این افراد دچار زخم معده هستند. هلیکوباکترپیلوری مهمترین عامل التهاب مزمن بافت تولید کننده موکوس معده، زخم معده، سرطان معده و التهاب آتروفیک معده (التهاب مزمن با تخریب غشای موکوسی و غدههای اسید ساز معده) میباشد. با توجه به اهمیت روزافزون بیماریهای گوارشى ، روشهای مختلف پیشگیرى و درمان بیماری ضروری به نظر میرسد. با عنایت به عوارض عدیده ناشى از مصرف داروها و نیز مقاومت دارویى به خصوص در رابطه با داروهای شیمیایى توجه برخى از پژوهشگران به داروهایى با منشا طبیعى معطوف شده است. عسل به عنوان ماده شفا بخش در انواع عفونتهای موضعى و عفونتهای باکتریایى مورد مصرف قرار میگیرد.
عسل و زخم معده
بررسی مقالات در سالهای 1984تا2001نشان میدهد حداقل 25 تحقیق کلینیکی راجع به اثرات ضد زخم و زخمهای سطحی عسل انجام شده است که نتایج این تحقیقات نشان داده است عسل،ضدهیلکوباکتر است.عفونت هلیکوباکترپیلوری بطورخودبخودی قابل درمان نیست و در صورت عدم پیگیری و طولانی شدن عفونت عوارض میتواند گسترش پیدا کند تا جایی که منجر به آسیب جدی به معده و نهایتا سرطان شود.همچنین محققین به دنبال تحقیق بر روی روش سنتی طب چینی در درمان زخم معده توسط عسل دریافتهاند این خاصیت عسل ناشی از خاصیت آنتی باکتریایی آن بر روی هلیکوباکترپیلوری است.
عسل و التهاب مخاط معده و دوازدهه
بسیاری از افراد مبتلا به التهاب مخاط معده و دو ازدهه به دنبال مصرف عسل اعلام بهبودی کردهاند.خاصیت ضد باکتریایی هیدروژن پراکسید و فیتونوترینتهای موجود در عسل مسئول ایجاد این اثرات مفید هستند.
عسل و گاستروآنتریت کودکان
خاصیت ضد باکتریایی عسل خالص بر سالمونلا و اشرشیاکلی شناخته شده است. استفاده از عسل به جای شکر در مایعات خوراکی به هنگام اسهال کودکان باعث کاهش دوره اسهال ناشی از سالمونلا و اشرشیاکلی میگردد.از این رو عسل جایگزین مناسبی برای تامین گلوکز بدن در موارد جبران آب از دست رفته خصوصا در کودکان است.
خواص ضد میکروبی عسل از کجا نشات میگیرد؟
خاصیت اسمزی: خاصیت ضد میکروبی عسل تماما به علت فشار اسمزی بالای آن است. عسل محلول اشباع یا فوق اشباع از قندها بوده و شامل 84% از مخلوط فروکتوز و گلوکز است. میزان آب معمولا 21-15% وزنی است.تأثیر متقابل مولکولهای قند با مولکولهای آب باعث میشود تعداد بسیار کمی از مولکولهای آب در دسترس میکروارگانیسمها باشد.
اسیدیته:عسل مادهای اسیدی است وبا3/2-4/5 = pH مانع رشد بسیاری از باکتریهای بیماریزا میگردد.pH اپتیمم رشد این گونهها بین 7.4-7.2 است.اسیدیته یک فاکتور بسیار مهم ضد باکتریایی محسوب میشود.
مطلب پیشنهادی: داستان یک قطره عسل
پروکسید هیدروژن:عامل عمده خاصیت ضدمیکروبی عسل هیدروژن پراکسید میباشد که به طریقه آنزیمی در عسل تولید میشود. آنزیم گلوکز اکسیداز از غده Hypopharyngeal زنبور عسل به داخل شهد ترشح میشود و به تبدیل شدن شهد به عسل کمک میکند.
عوامل شیمایی گیاهی: در تحقیقات مشخص شد که موادی مانند پینوسمبرین ، ترپن ها ، بنزیل الکل ، اسید سیرنژیک ، متیل سیریگات ، تری متوکسی بنزوتیک اسید ، فنیل پروپیونیک اسید و ... در عسل علاوه بر آنزیمهای موجود، وجود دارند که به حرارت مقاوم بوده و خاصیت ضد باکتریایی نیز دارند.
درمان بیماریهای گوارشی از دیدگاه طب سنتی
در طب سنتی هند (آیورودا Ayurveda) عقیده بر این است که ما تلاش میکنیم تا دیوارهای از سم در لایه داخلی معده خود تولید کنیم! که همین عامل بسیاری از بیمارها از جمله سرطان معده است. تجمع تکههای ریز غذای هضم نشده به همراه سلولها و باکتریهای مرده در لایه داخلی معده در زیر پرزهای دیواره معده باعث ایجاد این دیواره سمی در معده میشود. با خوردن لیمو و عسل مخلوط شده با آب گرم دیواره معده و روده توسط عسل ضد عفونی می گردد و همچنین تحریک این دیواره به حرکات بیشتر باعث دفع این مواد مرده میشود و از طرفی ترشح بیشتر صفرا توسط کبد باعث هضم بیشتر تکههای غذایی ریز میشود و از تجمع مواد مرده جلوگیری میکند. بنابراین ملاحظه میکنید که این مخلوط از طرق مختلف باعث پاکسازی سیستم گوارش و جذب بهتر مواد غذایی توسط بدن میشود.